Van grofvuil tot pronkstuk: zo richt je ook jouw huis duurzaam in

5 tips om aan gebruikte spullen en -materialen te komen

Wouter en Mijke zijn beiden architect en hebben hun eigen circulaire, zelfvoorzienende woonark ontworpen. Niet alleen de ark is gemaakt van duurzame en gerecyclede materialen, het interieur is dat ook. Maar hoe kom je eigenlijk aan goede gebruikte spullen en materialen?

Op het terras van de woonark staat een kas. ‘Een architect zal in de ronde vorm ervan meteen de typische Amsterdamse School-stijl herkennen’, vertelt Mijke. ‘Toen museum Het Schip in Amsterdam-West ging renoveren, hebben we deze oude deuren overgekocht en er een kas van gemaakt.’ De kas illustreert een aantal kernwaarden van Wouter en Mijke en hun ontwerpbureau Studio Valkenier: upcycling en circulariteit, maar ook speelsheid en spontaniteit.

Wouter en Mijke in hun Amsterdamse woonark

Goudmijnen voor materiaal

Uiteraard moet je creatief en handig zijn om je eigen duurzame meubels te maken. Maar net zo belangrijk is het materiaal. Wouter en Mijke hebben vanwege hun werk een groot netwerk dat hen weet te vinden met afval of restpartijen. ‘We hebben kussens uit het oude ID&T-hoofdkantoor, raamkozijnen van andere gesloopte kantoren, hout van oude meerpalen’, licht Wouter toe. Maar voor iedereen die niet zo’n netwerk heeft, heeft het architectenduo wat tips om aan gebruikte spullen en materialen te komen.

1. Marktplaats Mijke: ‘Marktplaats is echt een goudmijn. Wouter maakt er een sport van om die site af te struinen. Als we iets in ons hoofd hebben, weet hij precies de juiste zoekopdracht uit te zetten.’ Wouter: ‘Onze keuken bestaat uit allemaal losse onderdelen die ik via Marktplaats op de kop heb getikt: het blad, de kastjes, zelfs de inductiekookplaat is tweedehands.’

2. Kringloopwinkels ‘Hier in Amsterdam zijn er veel, maar je hebt ze in elke stad’, zegt Wouter. ‘Als je goed snuffelt, komt je vaak leuke meubels tegen. Of onderdelen. Zo komt ons tafelblad van de kringloop, maar het onderstel hebben we laten maken. En in het midden zit een draaiende schijf, een echte Mijke-feature, maar dat was gewoon een kaasplank.’

3. Appgroepen en social communities Mijke: ‘We hebben veel buren met dezelfde mindset, dus in plaats van iets weg te gooien, gooit iedereen het in de buurt-app.’ 'Deze tulpstoeltjes komen bij de opa en oma van een buur in de appgroep vandaan', gaat Wouter verder. ‘Maar op Facebook heb je communities specifiek voor tweedehands meubels en materialen.’

4. Bouwplaatsen Wouter: ‘Ik houd altijd een oogje in het zeil als ik weet dat er ergens gebouwd of verbouwd wordt, want daarbij gaat altijd een hoop mooi materiaal de afvalcontainer in. Wel zo netjes om het te vragen voordat je het eruit vist, maar dat spreekt voor zich.’

5. Afvalverzamelpunten Er zijn plekken waar je als particulier je afval naartoe kunt brengen, maar de gemeente verzamelt haar afval ook vaak op een ander punt. Wouter: ‘Alles wat je ziet in de openbare ruimte, zoals bankjes, prullenbakken, verlichting, dat wordt weleens vervangen. Met het materiaal dat ze wegdoen, kun je soms leuke dingen maken. Zo hebben wij meerdere straatlantaarns in huis.’

‘En als je toch iets in een reguliere winkel wil kopen, kun je ook daar duurzame keuzes maken’, weet Mijke. ‘De tegeltjes kochten we nieuw, maar die zijn wel geproduceerd volgens het cradle-to-cradle-principe, dat betekent dat de fabrikant het oude product als het op is weer gebruikt voor de productie van het nieuwe product.’

Duurzaam niet per se duur

Op het balkon staat een tweedehands bad – want wat is nu leuker dan badderen met uitzicht over Amsterdam - en de kattenpaal diende oorspronkelijk als bruidstaartstandaard. Dat duurzaam dus niet duur hoeft te zijn, wordt in dit huis wel bewezen. ‘Hergebruik levert iets veel originelers op én is betaalbaarder dan een alternatief nieuw in de winkel te kopen’, vindt Wouter. ‘Monteer een afgedankt skateboard op een stok uit het bos en je hebt de perfecte plek voor de kat om te liggen soezen in de zon.’

Een tweedehands bad op het balkon - duurzaam hoeft niet duur te zijn

‘Het gaat om buiten de kaders denken’, gaat Mijke verder. ‘Ook om geld te besparen moet je creatief zijn. Neem onze trap: die past hier perfect en het is gewoon een goedkope houten bouwtrap van Hornbach. Als het de enige manier was om beneden te komen, dan is dat niet conform het bouwbesluit. Maar omdat er een andere vluchtroute is, mag het wel. Hij is mooi en een stuk betaalbaarder dan een 'echte' trap.’

Het paradepaardje: een kroonluchter gemaakt van vijftien oude straatlantaarns

Straatlicht in huis

Het grootste kunstwerk is echter de kroonluchter, gemaakt van vijftien oude straatlantaarns die samen een bol vormen met een diameter van zo’n 1,5 meter. Mijke: ‘De kroonluchter vormt het centrum, we hebben het huis er als het ware omheen ontworpen. Hij is zichtbaar vanaf elke verdieping en vanaf het water.’ Voor iedereen die ook oude lampen nieuw leven wil inblazen, heeft Wouter nog een laatste duurzame tip: ‘Vervang de lampen door ledlampen, die zijn heel zuinig.’