Overwaarde? Zo help je je kinderen ermee op de woningmarkt

Ouders betalen kosten koper, studieschuld of verduurzaming

Om je kinderen een financieel steuntje in de rug te geven op de woningmarkt, hoef je geen tonnen op de bank te hebben. Je kunt ook je overwaarde gebruiken of een familiehypotheek afsluiten, zegt hypotheekadviseur Quintus Winkler. ‘Ik zie steeds vaker hoe ouders hun kinderen helpen met een paar duizend euro.’

Door de hoge huizenprijzen hebben veel huizenbezitters overwaarde. Tegelijkertijd is het voor starters erg lastig om een huis te kopen. Ouders die hun kinderen financieel willen helpen, kunnen hiervoor hun overwaarde gebruiken, zegt Quintus Winkler van De Hypotheker.

Ook interessant voor kleinere bedragen

Om je overwaarde ‘uit de stenen’ te halen, kun je je huis verkopen, maar dat hoeft niet. Een tweede hypotheek afsluiten kan namelijk ook. Het vrijgekomen geld kun je daarna dan aan je kinderen schenken of lenen. Het nadeel: je maandlasten gaan iets omhoog en je kunt geen rente aftrekken over het stuk hypotheek dat je gebruikt voor de schenking.

Winkler: ‘Bij overwaarde opnemen wordt al snel gedacht aan tonnen. Dat was een tijdlang gebruikelijk, ik heb zelfs uitschieters van twee, drie ton gehad. Maar tegenwoordig zie ik steeds vaker dat ouders tien- of twintigduizend euro opnemen voor hun kinderen om bijvoorbeeld de kosten koper, de studieschuld, of verduurzaming van het huis mee te betalen. Ouders betalen daarvoor slechts 70 euro per maand aan extra hypotheek. Dat is heel goed te doen.’

Geld schenken: vóór 2024 doen

Heb je spaargeld op de bank staan en wil je een schenking doen? Tot het einde van 2022 mocht je maximaal € 106.671 belastingvrij schenken aan iemand tussen de 18 en 40 jaar oud voor het kopen van een huis. Dit mag dus ook aan iemand anders dan je kinderen.

Deze zogenoemde maximale schenkingsvrijstelling werd vanaf 1 januari 2023 verlaagd tot maximaal € 27.231 en wordt vanaf 1 januari 2024 zelfs helemaal afgeschaft. Winkler: ‘Als je van die regeling gebruik wilt maken, moet je dus snel zijn. Het geschonken geld hoeft trouwens niet direct te worden uitgegeven, maar wel uiterlijk in 2024. En de ontvanger moet kunnen bewijzen dat hij of zij het geld voor een huis gebruikt heeft. Lukt dat niet, dan vervalt de vrijstelling en moet je alsnog het reguliere belastingtarief betalen – en dat loopt behoorlijk op.’

Geld lenen via een familiehypotheek

In plaats van schenken, kunnen ouders het geld ook aan hun kinderen lenen. Als je dat doet via een hypotheekconstructie, de zogenoemde familiehypotheek, levert dat voor beide partijen een voordeel op, zegt Winkler. ‘Ouders krijgen meer rendement dan wanneer ze het geld op de bank laten staan. De hypotheekrente die hun kind betaalt moet marktconform zijn, maar mag wel lager zijn dan de huidige rentestand.’

Wil je je kind nog verder helpen, dan kun je van de terugschenklening gebruikmaken: het bedrag dat een kind kwijt is aan rente en aflossing, schenk je dan belastingvrij terug (tot een maximum van 5.677 euro per jaar).

Tip: leg afspraken vast bij de notaris

Een familiehypotheek heeft naast voordelen ook risico’s. Je leent een groot bedrag uit gedurende een lange tijd, waarin veel kan gebeuren. Denk dus ook na over de eventuele gevolgen bij werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en overlijden. Winkler: ‘Ik heb weleens meegemaakt dat een zoon overleed en de schoondochter met de hypotheekschuld bij haar schoonouders bleef zitten.’

Winker adviseert daarom om advies in te winnen bij een hypotheekadviseur en om afspraken goed vast te leggen. ‘Bestaat een gezin uit meerdere kinderen? Zorg er dan voor dat alles zo eerlijk en transparant mogelijk verdeeld wordt. Om die reden adviseer ik altijd: schrijf alles goed uit en laat het vastleggen bij de notaris. Zeker als het om geld gaat.’