Verbouwen én verduurzamen met milieuvriendelijke materialen

Deze keuzes kun je maken als je duurzaam wilt verbouwen

Om duurzaam te wonen hoef je echt niet te verhuizen naar een nieuwbouwproject. Hoe oud je huis ook is, er zijn altijd manieren om het te verduurzamen. Wil jij je huis verbouwen en daarbij zo min mogelijk het milieu belasten? Denk dan eens aan deze materialen.

Rik en Ambra kochten een monumentale smederij van 250 jaar oud, die ze flink aan het verbouwen zijn. Ze gebruiken daarbij alleen maar duurzame materialen.

Milieuvriendelijk isoleren

Veel gangbare isolatiematerialen zijn niet zo goed voor het milieu. Wil je verantwoord isoleren, ga dan bijvoorbeeld voor:

• Schapenwol. Dit materiaal is natuurlijk, dampopen en zeer isolerend. Daarnaast kan schapenwol 33% van z’n eigen gewicht aan vocht opnemen, zonder verlies van isolatiewaarde. Fijn voor het schaap in de regen, maar ook voor jouw Hollandse oude huis, waar vochtregulatie geen overbodige luxe is.

• Katoen. Isoleren met je oude spijkerbroeken? Kan gewoon. Tussen de woonlagen van het huis van Rik en Ambra zit gerecycled katoen. Dat heeft niet alleen een goede thermische isolatie, maar ook geluidsisolatie. Perfect voor onder de vloer van de bovenverdieping dus, en helemaal circulair!

• Sedum. Een plat dak kun je extra isoleren met sedum (vetkruid). Dat is geen vervanging voor dakisolatie, maar de kleine vetplantjes helpen de temperatuur op het dak te reguleren. Hiermee verhoog je de isolatiewaarde van je dak en – als je deze hebt – ook het rendement van je zonnepanelen.

Duurzame isolatiematerialen koop je bij ecologische bouwmarkten, maar ook veel reguliere bouwmarkten hebben tegenwoordig een aardig duurzaam assortiment.

Schapenwol in een houten frame tussen de enkelsteens buitenmuur en houtvezelplaten aan de binnenkant.

Vacuümglas: de duurzaamste keuze voor een monumentaal pand

Heb je nog enkel glas ruiten in je woning, dan wordt het ‘s winters een stuk sneller koud in huis. Je doet er goed aan ze te vervangen. Dubbel glas is al beter, maar tegenwoordig bestaat er ook HR++ glas en triple glas, waarmee je nog minder warmte verliest. Woon je net als Rik en Ambra in een monumentaal pand, dan zijn de kozijnen vaak niet geschikt voor dit dikkere isolatieglas. Een goed alternatief is dan gehard vacuüm glas. Dat is een stuk dunner en isoleert zelfs nog beter dan triple glas. Nadeel: het is prijzig. Voordeel: je kunt er subsidie voor krijgen.

Rik en Ambra wonen in een monumentaal pand met enkel glas, dat ze binnenkort gaan vervangen door vacuümglas.

Muurafwerking: leem, kalk en tadelakt

De meeste muren hebben Rik en Ambra gestukt met leem en gesausd met kalkverf. Zowel leem als kalk komen uit de natuur en zijn dus niet schadelijk voor het milieu. Ook zijn het materialen die ‘ademen’: ze nemen vocht op en geven vocht af. Een goede vochtregulatie is niet alleen beter voor je huis – je hebt minder snel vochtproblemen, zoals schimmel – het is ook beter voor je eigen gezondheid.

In een doucheruimte druipt leem alleen binnen no-time naar beneden. Rik en Ambra kozen daar voor Marokkaanse tadelakt. Dat is een kalkpleister die je volgens ambachtelijk gebruik polijst met een steen en zeep. Een zeer tijdrovende klus, maar wel met een prachtig én duurzaam resultaat.

Al deze producten zijn online makkelijk te vinden, inclusief workshops, cursussen en how-to-video’s voor de doe-het-zelver.

Het wit en de natuurlijke materialen creëren een serene rust in de badkamer.

Natuurlijke materialen op je vloer

Ook voor je vloerafwerking bestaan talloze duurzame opties. Ambra en Rik kozen bijvoorbeeld voor deze drie materialen:

• Larikshout. Lariks is harder dan grenen en zeker geolied heeft het een hele warme uitstraling. Rik en Ambra vonden bij een bouwwinkel in de buurt een restpartij die voldoende was voor de vloer van de slaapkamers en overloop.

• Terracotta. Gebakken aarde, letterlijk vertaald. Rik en Ambra gebruikten onder hun terracotta vloer in de badkamer een mengsel van kalkmortel en kurksnippers. Dat zijn biobased materialen, maar met dezelfde stabiliteit en draagkracht als zwaluwstaartplaten en beton. Voor de voegen kozen ze een ecologische voeg op basis van harscement en afgewerkt met wax, waardoor de tegels vuil afweren en toch vocht reguleren.

• Linoleum. Ook dit materiaal is gemaakt van natuurlijke grondstoffen en CO2-neutraal geproduceerd. Bovendien is het een goede warmtegeleider, wat fijn is als je net als Rik en Ambra vloerverwarming hebt.

Rik en Ambra kochten deze oude, houten deuren in een vintagewinkel.

Tweedehands bouwmaterialen

Vaak zijn materialen die vervangen of gesloopt worden nog lang niet ‘op’. Een van de meest duurzame keuzes die je dus kunt maken tijdens je verbouwing, is tweedehands bouwmaterialen kopen.

De oude houten deuren in dit huis vond Ambra in een vintage winkel in Nijmegen, de louvredeurtjes in de badkamer op een markt in Frankrijk, de dakpannen komen van een gesloopte boerderij uit de buurt die ze via Marktplaats ontdekten. Maar wist je dat andere landen ook leuke Marktplaats-sites hebben en naar Nederland versturen? Zo komt de messing designkraan boven de wastafel van de Deense marktplaats DBA.

Extra tip: kijk ook eens in de app Nextdoor, een buurtapp waar soms ook hergebruikte materialen of onderdelen worden aangeboden.