Erfpacht: alles wat je moet weten

Staat je woning niet op eigen grond, dan betaal je erfpacht

Als nieuwe huizenbezitter ben je niet automatisch ook eigenaar van de grond waar je koopwoning op staat. In een aantal gevallen krijg je bij de transactie het gebruiksrecht ervan. Dit heet erfpacht. Het houdt in dat (meestal) de gemeente eigenaar is en blijft van dit stukje aarde.

Je betaalt als erfpachter een vergoeding voor het gebruik van de grond. Dit kun je vergelijken met huur en wordt een canon genoemd. De hoogte van die canon wordt bepaald door 2 factoren: 1) de waarde van de grond en 2) de rente die de verpachter rekent. Doordat de waarde van de grond afhankelijk is van het bouwvolume, de bestemming en de locatie, kan de erfpacht die gemeenten rekenen onderling sterk verschillen. Daarnaast bestaat ook particuliere erfpacht. In dat geval besluit een grondeigenaar de grond in erfpacht uit te geven in plaats van de grond te verkopen. Dit kunnen vastgoedeigenaren zijn, maar ook kerken, VvE’s of waterschappen.

Afkopen van erfpacht

De canonbetaling kan voor een langere tijd worden afgekocht (50 tot 100 jaar) of voor eeuwig. Je betaalt dan een eenmalige afkoopsom aan de gemeente. Dit kan interessant zijn als de waardestijging van de grond mede bepaalt hoe hoog de canon is. Zo voorkom je woonlastenstijgingen in de toekomst en profiteer je van waardevermeerdering van de grond. Alleen de canon is aftrekbaar in je belastingaangifte.

Nieuw stelsel

Amsterdam loopt voorop in het erfpachtstelsel: daar bezit de gemeente nog steeds 80% van de grond. In 2017 kwam het stadsbestuur met een nieuw akkoord voor het eeuwigdurend afkopen van erfpacht op de proppen. Het nieuwe stelsel pakt volgens de gemeente gunstiger uit voor Amsterdamse woningbezitters. Wie overstapt op eeuwigdurende erfpacht, krijgt 25% extra korting op het aankoopbedrag van de woning.

Ook gemeenten als Utrecht en Rotterdam bieden de optie de erfpachtgrond van de gemeente te kopen. Dan wordt het recht van erfpacht omgezet naar vol eigendom. Wederom kan dit een voordelige beslissing zijn, als je dat kunt betalen. De grond in stedelijke gebieden is de laatste decennia flink gestegen in waarde. Mocht je van plan zijn voorlopig op dezelfde plek te blijven wonen, dan bespaar je eventuele stijgingen van de canon.

Informatie inwinnen

De informatie met betrekking tot erfpacht die op jou van toepassing is, kun je terugvinden bij jouw gemeente. Wanneer je de grond gaat erfpachten van een particulier, is het verstandig de situatie goed op te laten nemen in het contract.