Kopen of huren, hoe maak je de keus?
- 5 minuten leestijdWat is de beste optie in jouw situatie, een koophuis of een huurwoning?
Ben je op zoek naar een nieuwe woning en sta je voor de keuze om te kopen of huren? Wat het best is, is voor iedereen anders en hangt af van je persoonlijke situatie. Door je woonwensen, de verschillen in kosten én de voor- en nadelen op een rijtje te zetten, maak je een weloverwogen keuze.
Wanneer kies je voor kopen of huren?
Je wilt voor het eerst op jezelf gaan wonen. Of je bent onlangs gescheiden en hebt snel een andere woning nodig. Misschien zijn de kinderen het huis uit en wil je graag kleiner gaan wonen. In deze situaties kun je je afvragen of kopen of huren de beste optie is. Hoe maak je de juiste keuze?
Wat kun en wil je betalen?
Breng eerst je financiële situatie in kaart: hoeveel kun én wil je maandelijks besteden aan woonlasten? Heb je spaargeld, ben je zzp-er of in loondienst en zijn er andere schulden of verplichtingen? Ben je alleen of wil je samen een huis kopen? Een financieel adviseur helpt je hierbij en berekent hoe hoog jouw maximale hypotheekbedrag is. Zo weet je wat je maandelijks kunt besteden aan huur of hypotheek en of een koopwoning haalbaar is.
Kijk niet alleen naar je maximale hypotheek, maar ook naar wat je maximaal wilt lenen. Ontdek waarom maximaal lenen niet altijd slim is
Hoe flexibel wil je zijn?
Stel jezelf daarnaast de vraag wat je plannen zijn voor de komende jaren. Ga je mogelijk binnen enkele jaren weer verhuizen? Vind je het prettig om de vrijheid te hebben om voor langere tijd naar het buitenland te gaan of ergens anders te wonen? Met een huurwoning ben je veel flexibeler dan met een koophuis. Je kunt immers op elk moment je huurcontract opzeggen.
Voordelen van kopen
Het voordeel van een huis kopen is dat je vermogen opbouwt, doordat je elke maand een deel van de hypotheek aflost. Ook heb je kans dat het huis in waarde stijgt. Daarnaast heb je als huiseigenaar volledige zeggenschap over je woning; je kunt je huis naar eigen wens aanpassen. Denk aan een uitbouw, een andere keuken of een nieuwe badkamer.
Nog een voordeel is dat je weet waar je aan toe bent met betrekking tot de maandlasten. Deze blijven over een bepaalde periode gelijk.
Nadelen van kopen
Naast de koopsom – vaak in de vorm van een hypothecaire lening – heb je ook te maken met extra kosten. Denk aan de overdrachtsbelasting, notariskosten (samen ook 'kosten koper' genoemd), afsluitkosten voor een hypotheek, taxatiekosten en misschien ook kosten voor een aankoopmakelaar of verbouwing. Deze kosten moet je zelf kunnen betalen. Ze lopen al snel op naar zo’n 6% van de koopsom.
Daarnaast ben je als eigenaar verantwoordelijk voor al het onderhoud van je woning. Als er onverwachts iets kapotgaat, moet je zelf de kosten dragen. Ten slotte bestaat er altijd een risico dat de waarde van je huis daalt, waardoor je verlies maakt als je op dat moment verkoopt.
Bij de koop van een huis krijg je te maken met 'kosten koper'. Wat zijn deze extra kosten en met hoeveel moet je rekening houden?
Voordelen van huren
Flexibiliteit is een belangrijk voordeel van huren. Het is makkelijk om van woning te veranderen als je situatie wijzigt. Daarnaast betaalt de verhuurder de meeste onderhoudskosten en belastingen. Dit neemt zorgen weg en bespaart extra kosten.
Ook als je snel een andere woning nodig hebt, is huren vaak een betere optie. Zeker als je in aanmerking komt voor een urgentieverklaring. De voorwaarden daarvoor verschillen per gemeente. Meer weten, of hulp nodig bij het aanvragen van een urgentieverklaring? Kijk op mijnurgentie.nl
Nadelen van huren
Een groot nadeel is dat je geen eigen vermogen opbouwt. Het geld dat je besteedt aan je huis, krijg je niet meer terug. Daarnaast heb je als huurder minder inspraak over je woonsituatie; voor bouwkundige aanpassingen moet je toestemming vragen aan de verhuurder. Een ander nadeel is dat de verhuurder de huurprijs kan verhogen en in sommige gevallen zelfs de huur kan opzeggen.
Wat is duurder, een huurhuis of een koopwoning?
Op de korte termijn is kopen duurder, want je hebt direct een groot bedrag nodig voor de aankoop en de kosten koper. Als je gaat huren betaal je meestal alleen een waarborgsom bij aanvang van de huurovereenkomst, vaak een bedrag dat gelijk staat aan één of twee maanden huur.
Als je tijdelijk woonruimte nodig hebt, bijvoorbeeld voor een jaar, is het dus in principe voordeliger om te huren. Je hebt hiervoor geen eigen geld nodig, maar wel voldoende inkomen om de huur te kunnen betalen.
Op de lange termijn is kopen in de meeste gevallen voordeliger. De maandelijkse kosten die je betaalt aan de aflossing van je hypotheek, kun je als je je huis verkoopt namelijk weer terugverdienen.
Maandelijkse kosten bij kopen en huren
Je bent in het algemeen maandelijks het voordeligst uit met een sociale huurwoning. Kijken we naar een koopwoning en vergelijkbare huurwoning in de vrije sector, dan betaal je voor een koopwoning meer aan onderhoud, verzekeringen en belastingen. Door de hoge huurprijzen in de vrije sector zijn de maandlasten uiteindelijk toch redelijk vergelijkbaar. Profiteer je van een lage hypotheekrente? In dat geval ben je maandelijks waarschijnlijk goedkoper uit met een koopwoning dan een huurwoning in de vrije sector.
Huurprijs
Kosten voor klein onderhoud, denk aan € 10 tot € 50 per maand, afhankelijk van of je dit zelf kunt doen of uitbesteedt.
Inboedelverzekering
Waterschapsbelasting, rioolbelasting en afvalstoffenheffing
Servicekosten; bijvoorbeeld schoonmaakkosten, tuinonderhoud en onderhoud aan technische installaties.
Houd ook rekening met een jaarlijkse huurverhoging. In 2023 is de maximale huurverhoging 3,1% bij een sociale huurwoning en 4,1% voor een vrijesectorwoning. Check altijd of je recht hebt op huurtoeslag.
Hypotheekrente en aflossing
Kosten voor groot en klein onderhoud. Een algemene richtlijn is om hier jaarlijks een bedrag ter grootte van 1% van de woningwaarde voor te reserveren. Uiteraard is dit afhankelijk van je woning. Een oud huis heeft meestal meer onderhoud nodig dan een nieuwere woning.
Opstal- en inboedelverzekering
Waterschapsbelasting, rioolbelasting, afvalstoffenheffing, onroerendezaakbelasting en eigenwoningforfait
Bij een hypotheek profiteer je van hypotheekrenteaftrek. De hypotheekaftrek is afhankelijk van je inkomen en is maximaal 36,97%. Neem dit ook mee in je berekening.
Conclusie: wat is het best, huren of kopen?
Iedere situatie is uniek. Wat voor de één werkt hoeft niet per se voor de ander te gelden. Is vermogensopbouw of flexibiliteit voor jou belangrijker? Krijg inzicht in je financiële mogelijkheden en denk goed na over jouw persoonlijke woonwensen en toekomstplannen. Houd ook rekening met wachtlijsten of lotingen bij met name sociale huurwoningen. Bepaal dan welke optie het best bij jou past.
Vergelijk zelf je maandlasten bij kopen of huren
Zelf uitrekenen wat voor jou voordeliger is, kopen of huren? Bepaal wat voor woning je zoekt en in welke omgeving. Kijk wat de gemiddelde huurprijs van zo’n woning is. Vervolgens zoek je de prijs op van een vergelijkbare koopwoning. De maandelijkse hypotheeklasten bereken je vervolgens via de maandlastenindicator.
Meer vragen en antwoorden
Wat is het verschil tussen vrije sector en een sociale huurwoning?
Sociale huurwoningen zijn bedoeld voor mensen met een laag inkomen. Deze woningen worden voornamelijk verhuurd door woningcorporaties. Er is een maximale huurprijs vastgesteld door de overheid en je hebt mogelijk recht op huurtoeslag. Let op dat je je tijdig inschrijft. Er zijn vaak lange wachtlijsten voor dit type woningen. Een huurwoning in de vrije sector heeft geen maximale huurprijs. Met een hogere huurprijs kom je meestal niet in aanmerking voor huurtoeslag. Ben je op zoek naar een huurwoning in de vrije sector?
Is het slim om op latere leeftijd je huis te verkopen en dan te huren?
Heb je overwaarde op je huidige woning en wil je dit gebruiken om meer financiële ruimte te hebben? Dan kun je je huis verkopen en daarna gaan huren. Het geld dat vrijkomt bij de verkoop, kun je vrij besteden. Bovendien heb je bij een huurwoning geen omkijken meer naar het onderhoud. Het voordeel van een koopwoning is dat je je huis kunt aanpassen als je langer thuis wilt blijven wonen. Denk aan een traplift of een badkamer op de begane grond. Bij een huurwoning gaat dit in overleg met de verhuurder en moet je maar afwachten of die wil meewerken. Het is altijd verstandig om vooraf deskundig advies in te winnen, zodat je weet wat de financiële gevolgen zijn, zowel voor jou als je erfgenamen. Praktisch gezien is het na een overlijden voor erfgenamen makkelijker om een huurwoning leeg te halen en de sleutel in te leveren dan om een woning te verkopen. Daar komt altijd wat meer bij kijken.
Is kopen of huren beter als je snel een woning nodig hebt?
Als je op korte termijn een woning nodig hebt, is (tijdelijk) huren vaak een betere optie. Een woning koop je voor een langere periode. Doe dit niet overhaast, puur omdat je een dak boven je hoofd nodig hebt. Sta je binnenkort op straat en heb je met spoed een woning nodig? In de huidige markt is het lastig om een betaalbare woning te vinden. In sommige gevallen heb je recht op voorrang bij een sociale huurwoning. Urgentie krijg je bijvoorbeeld als je huidige huurwoning wordt gesloopt of bij een bepaalde medische noodzaak. De regels verschillen per gemeente.