Welke soorten warmtepompen zijn er en welke kies je?
Hybride en volledig elektrisch: dit moet je weten over de verschillende soorten warmtepompen
Warmtepompen zijn er in vele soorten en maten. Het onderscheid zit onder meer in de warmtebron, de benodigde ruimte en de werking: van volledig elektrisch tot hybride varianten die samenwerken met je cv-ketel. Welke warmtepomp je kiest, hangt af van de isolatie in je woning en de ruimte binnen en/of buiten.
Soorten warmtepompen: hybride warmtepomp versus volledig elektrische warmtepomp
Een warmtepomp zorgt voor warmte in huis zonder gebruik van aardgas. Er zijn hybride warmtepompen en volledig elektrische warmtepompen. Bij hybride warmtepompen helpt je cv-ketel nog een handje mee voor warm water in je woning. Volledig elektrische warmtepompen – vaak ook wel all-electric genoemd – vervangen de cv-ketel volledig en leveren dus verwarming én warm water.
Binnen- en buitenunit
Veel standaard warmtepompen hebben een binnen- en buitenunit. De buitenunit haalt warmte uit de buitenlucht. Deze unit is qua formaat vergelijkbaar met de buitenunit van een airco en bij elektrische warmtepompen nog iets groter. Er zit een ventilator in die geluid maakt, dus je moet de unit op een slimme plek neerzetten.
De binnenunit geeft de warmte in huis af. Bij een hybride warmtepomp is deze ongeveer even groot als een halve cv-ketel en hangt naast de cv-ketel of zo dicht mogelijk in de buurt.
Bij een all-electric warmtepomp heeft de binnenunit het formaat van een grote koelkast. Deze staat op de plek van de oude cv-ketel of daar vlakbij.
Namen van warmtepompen: zo zit het
Warmtepompen worden aangeduid met hun bron en het afgiftesysteem. Een lucht-waterwarmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en geeft deze af aan het verwarmingswater in een woning. Is de warmtebron de bodem, dan spreken we van een bodem-waterwarmtepomp.
Voor de meeste soorten warmtepompen kun je subsidie aanvragen. Ontdek meer over de kosten van een warmtepomp en de financieringsmogelijkheden
Hybride warmtepomp met buitenunit
Eenmalige kosten: ca. 6000 euro (2500 euro subsidie mogelijk)
Jaarlijkse besparing: 480 tot 1080 euro
Voordeel: past qua formaat in vrijwel elke woning en is geschikt als je huis nog niet overal goede isolatie heeft.
Nadeel: je hebt buiten een geschikte plek nodig voor de buitenunit en je gebruikt nog steeds gas voor warm water.
Tip: zijn er voor jouw wijk plannen voor een warmtenet en start de gemeente binnen vijf jaar met de aanleg daarvan? Dan gaat jouw wijk van het aardgas af. Een hybride warmtepomp aanschaffen is dan niet zo’n logische keuze, omdat je daarvoor nog gas nodig hebt voor je cv-ketel.
Volledig elektrische warmtepomp met buitenunit
Eenmalige kosten: ca. 13.000 euro (3000 euro subsidie mogelijk)
Jaarlijkse besparing: 710 tot 1170euro
Voordeel: deze warmtepomp levert verwarming én warm water; als je ook elektrisch kookt woon je aardgasvrij.
Nadeel: je woning moet redelijk tot goed geïsoleerd zijn en je hebt zowel binnen als ruimte best wat ruimte nodig voor de binnen- en buitenunit.
Behalve de hybride variant bestaat er ook een volledig elektrische lucht-waterwarmtepomp. De werking is hetzelfde. Het verschil is dat een all-electric warmtepomp ook een voorraadvat heeft voor het warme water voor de badkamer en keuken. Daarom is de binnenunit qua formaat een stuk groter.
Volledig elektrische bodemwarmtepomp
Eenmalige kosten: ca. 28.000 euro (4500 euro subsidie mogelijk)
Jaarlijkse besparing: 900 tot 1600 euro
Voordeel: een bodembron zie en hoor je niet, en gaat langer mee dan een buitenunit van een lucht-waterwarmtepomp.
Nadeel: de hoge kosten vanwege de ingrijpende aanleg van de bodembron.
Een volledig elektrische bodemwarmtepomp (ook wel bodem-waterwarmtepomp genoemd) haalt warmte uit de bodem. Je hebt dus geen zichtbare buitenunit. Voor de aanleg van een bodembron worden diepe gaten in de grond geboord. Daardoor zijn de kosten hoog. Je hebt daarnaast voldoende ruimte in je tuin nodig en de plek van de bron moet goed toegankelijk zijn voor de aanleg. Een ingrijpende operatie, maar wel met een hoger rendement dan met de buitenlucht als bron. De bodem heeft namelijk een constante temperatuur en koelt ’s winters minder af. Dit type warmtepomp zie je vaker in nieuwbouwwoningen dan bij bestaande huizen.
Nog meer mogelijkheden met warmtepompen
Volledig elektrische warmtepomp met PVT-panelen
Deze warmtepomp haalt warmte uit zogenoemde PVT-panelen op het dak, die qua uiterlijk en werking op zonnepanelen lijken. PVT-panelen wekken daarnaast ook duurzame stroom op. Op het dak is veel ruimte nodig om voldoende warmte te verkrijgen. PVT-panelen maken geen geluid en hebben weinig onderhoud nodig.
Monoblock-warmtepomp
Deze warmtepomp staat binnen óf buiten. Handig dus als je geen tuin hebt of te weinig ruimte in huis. Gebruik je deze warmtepomp all-electric, dan heb je binnen wel (meer) ruimte nodig voor een voorraadvat voor warm water.
Ventilatiewarmtepomp
Deze warmtepomp gebruikt warmte uit mechanische ventilatielucht om je woning (deels) mee te verwarmen. Hij is klein van formaat en geluidsloos. Voor warm water heb je een ander apparaat nodig, zoals een zonneboiler.
Airco als warmtepomp
Een airco met een buitenunit kun je soms ook omdraaien: hij haalt dan de warmte uit de buitenlucht en geeft dit af aan de lucht in de woning. De airco verwarmt alleen de ruimte waarin de binnenunit hangt en levert geen warm water. Het kan een goedkoper alternatief voor een warmtepomp zijn. De warmte kan wel aanvoelen als ‘tocht’.
Welke warmtepomp past in jouw woning?
Twijfel je over welke warmtepomp je moet kiezen? Doe de check op de website van Milieu Centraal en ontdek welke warmtepomp het best bij jouw woning past. En krijg meteen een indicatie van wat je gaat besparen.
Kan ik voor elke warmtepomp subsidie krijgen?
Je kunt subsidie voor je warmtepomp krijgen als deze in de Meldcodelijst Warmtepompen staat. De hoogte van de subsidie hangt af van het soort warmtepomp en het vermogen. De warmtepomp moet nieuw zijn en geïnstalleerd door een bedrijf. Je kunt pas subsidie krijgen nadat je de warmtepomp aangeschaft hebt.
Past een warmtepomp in elke woning?
Ja, vrijwel in elke woning is een warmtepomp mogelijk. Welke je kiest, hangt af van hoe goed je woning geïsoleerd is. En of er binnen en/of buiten ruimte is voor de warmtepomp/buitenunit.
Waar zet je de buitenunit van een warmtepomp?
Warmtepompen met de buitenlucht als bron hebben een buitenunit met een ventilator, die geluid maakt als de warmtepomp draait. Hoe hoger het vermogen van de warmtepomp, hoe meer geluid. De meeste mensen hebben hier geen last van, maar zet de buitenunit voor de zekerheid op een plek waar jijzelf en de buren er zo min mogelijk last van kunnen hebben. Dus niet onder een slaapkamerraam dat vaak openstaat of op het dak boven je woonkamer. Denk aan plekken als de zijkant van je huis, bij of achter een schuurtje, in een (geluidsdempende) buitenkast (dan kun je hem ook uit het zicht zetten) of op het dak van een aanbouw. De ondergrond moet stevig en verhard zijn.
Huis isoleren voor een warmtepomp
Wanneer je een warmtepomp overweegt, is isolatie van je woning belangrijk. Voor het beste rendement moet die zo goed mogelijk zijn.
Dit artikel is gebaseerd op cijfers van Milieu Centraal, december 2023
